تبیان، دستیار زندگی
خمس تعلّق می گیرد ولی اگر به این پول برای اجاره منزل نیاز دارد می تواند مهلت بگیرد و پس از رفع نیاز پرداخت نماید. اجوبة الاستفتائات، سؤال ۸۷۹
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خمس پولِ پیش پرداخت

احکامی در مورد خمس پیش پرداخت،درآمد اضافه بر موونه، خمس حقوق و ... که به این موارد پاسخ داده می شود.

فراوری: حجت الاسلام تیموری - بخش احکام اسلامی تبیان

پرسش، پاسخ، سوال

مطابق با فتواحضرت آیت الله خامنه ای مد ظله العالی:

سؤال: معمول است که برای اجاره خانه مقداری پولِ پیش پرداخت می کنند، اگر این پول از منابع کسب باشد، و چند سال در نزد صاحب خانه بماند آیا پس از دریافت بلافاصله باید خمس آن پرداخت شود و در صورتی که بخواهد با همان پول در جای دیگر منزل اجاره کند، چطور؟

جواب: خمس تعلّق می‌گیرد ولی اگر به این پول برای اجاره منزل نیاز دارد می‌تواند مهلت بگیرد و پس از رفع نیاز پرداخت نماید.(اجوبة الاستفتائات)

درآمد اضافه بر مؤونه

محصول کشاورزی :

چنانچه محصول کشاورزی پس از سال خمسی بدست می‌آید، تکلیف کشاورز نسبت به ادای خمس زراعت چیست؟

ج) محصولاتی که پس از سال خمسی به دست می‌آید، جزو درآمد سال آینده محسوب است که در آن سال در زائد بر مؤونه خمس دارد.

س۶: تعدادی درب پروفیلی برای خانه مسکونی‌‌ام خریداری کردم، ولی بعد از دو سال به علت عدم تمایل به استفاده، آنها را فروخته و پولش را به حساب شرکت آلومینیوم واریز کردم تا به جای دربهای قبلی، به همان قیمت برای من دربهای آلومینیومی بسازد، آیا به آن پول خمس تعلق می‌گیرد؟

ج) در فرض مرقوم که مورد استفاده واقع نشده، پول فروش آن خمس دارد.

من کاسبم سال هاست کار می کنم ولی تا به حال خمس ام را حساب نکردم سال خمسی من کی است؟

خمس حقوق معوقه

س۷: حقوق ماهیانه کارمندان که پرداخت آن توسط دولت چند سال به تأخیر افتاده، آیا هنگام دریافت، جزء درآمدهای همان سال (سال دریافت) محسوب می‌شود و محاسبه خمس آن در سر سال خمسی واجب است یا اینکه به این مال اصلاً خمس تعلق نمی‌گیرد؟

ج) حقوق معوقه از درآمدهای سال دریافت آن محسوب می‌شود و در مقدار زائد بر مخارج آن سال، خمس واجب است.

مطابق با فتواحضرت آیت الله سیستانی:

من کاسبم سال هاست کار می کنم ولی تا به حال خمس ام را حساب نکردم سال خمسی من کی است؟

چه چیزهایی باید هر سال حساب کنم؟

خمس سالهای قبل که تابه حال پرداخت نکردم چی؟

اگر یادم نباشد که مازاد سرمایه من در سالهای قبل چه مقدار بوده چیکار کنم؟

ابا بر وسایل شخصی (غیر از سرمایه کار) مانند ماشین، فرش، لباس، یا خانه شخصی که میخریم خمس تعلق می گیرد؟

با خریدن منزل جدید آیا بر منزل قدیم که قبلا در آن سکونت داشتیم خمس واجب است؟

پاسخ: اولین روز شروع به کار، سرسال شما است و هرسال در آن روز باید خمس آنچه را باقى مانده است بپردازید چه پول نقد باشد و چه مواد مصرفى، مانند آذوقه اى که باقى مانده و همچنین اثاث و لباس و مانند آن، اگر در سال اول خرید از آن استفاده نشده باشد. و نسبت به سالهاى گذشته که خمس نداده اید باید همین محاسبه را انجام دهید چـون آنچه سر سال بـاقى مى مانده و بدون پرداخت خمس مصرف نموده اید خمس آن در ذمه شما باقى است . و اگر مقدار خمسى که به ذمه است مشکوک بود نسبت به مقدار معلوم باید بپردازید هر چند تدریجا و نسبت به مقدار مشکوک بنا بر احتیاط واجب باید با وکیل مرجع مصالحه کنید به این صورت که اگر احتمال وجوب خمس در مبلغى ۵۰% باشد نصف خمس آن مبلغ را بپردازید . و اما خانه و اثاث و ماشین و سایر وسایل زندگى را اگر با درآمد سال خریده و استفاده نموده اید خمس ندارد.

با خریدن منزل جدید آیا بر منزل قدیم که قبلا در آن سکونت داشتیم خمس واجب است؟

پاسخ: منزلى که انسان در آن ساکن است و حد اقل در سال اول خمسى از آن بى نیاز نشده است خمس ندارد و اگر کسى منزل جدید تهیه کند و منزل سابق را نیز نگه دارد در صورتى که نیاز به تغییر مسکن فقط از جهت کوچک بودن منزل سابق باشد که نیاز او را برطرف نمى ساخته است باید از منزل نو به مقدار قیمت منزل کهنه خمس بدهد و اگر تغییر مسکن به دلیل خارج شدن منزل سابق از استفاده به دلیل ویرانى یا عدم تمکن از زندگى در آن منطقه یا هر سبب دیگر باشد خمس در منزل جدید واجب نیست مگر این که استفاده از منزل قدیم به صورتى دیگر ممکن باشد مثلا بتواند فرزند خود را در آنجا ساکن کند یا آن را اجاره دهد یا انبار قرار دهد که اگر این گونه استفاده کند بازهم خمس واجب نیست. ولى اگر با امکان استفاده آن را بدون دلیل رها کند باید همان مقدار خمس که گفته شد بپردازد.

قبلا من مستاجر بودم و در طی چند سال مثلا سال اول زمین خریدم و سال بعد مصالح ساخت منزل را خریدم و سالهای بعد کم کم خانه را ساختم آیا بر زمین و مصالح و خانه نیمه کاره که می ساختم خمس واجب است؟

پاسخ: اگر شما طبق عرف محل سکونت، ملزم به تهیه منزل مسکونى ملکى براى خانواده باشید به طورى اگر اکتفا به منزل استیجارى کنید ، عرف شما را نسبت به حقوق خانواده وتامین آینده آنها مقصر مى داند خمس بر زمین و مصالح و خانه نیمه کاره که در طی سالها ساخته شد واجب نیست.

آیا پولی که از بیمه می رسد و نیز حقوق بازنشستگی و یا دیه ای که در وسط سال دریافت می شود متعلق خمس است؟

پاسخ: به پول بیمه خمس تعلق می گیرد اگر تا سر سال صرف در مؤونه نشود خمس آن واجب است و به دیه شرعی تعلق نمی گیرد و نسبت به حقوق بازنشستگی اگر کسر بخشى از حقوق توسط دولت در دوران کارمندى به عنوان تملک دولت با موافقت کارمند باشد حقوق بازنشستگى خمس ندارد مگر پس از قبض مال وگذشتن یک سال تمام (وارد شدن به حساب کافى نیست). ولى اگر کسر بخشى از حقوق توسط دولت به عنوان قرض باشد که آن را پس از بازنشستگى تدریجا مى پردازد مقدار کسر شده خمس دارد ودر این صورت کارمند مى تواند هر ماه به مقدار کسر شده ماهیانه را خمس بدهد ومى تواند همه حقوق دریافتى را خمس بدهد تا وقتى که تمام مبلغ کسر شده در طول دوران کارمندى پایان یابد.


منابع:

دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آبت الله خامنه ایی

سایت رسمی حضرت آیت الله سیستانی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله خامنه ایی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.