حکم استفاده از لباسی که به صورت قاچاق وارد شده چیست؟
در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربى بخوانند و اگر فروشنده به فارسى بگوید، این مال را در عوض این پول فروختم و مشترى بگوید: قبول کردم معامله صحیح است ولى خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند؛ یعنى به گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد. اگر در موقع معامله صیغه نخوانند، ولى فروشنده در مقابل مالى که از خریدار مىگیرد، مال خود را مِلک او کند و او بگیرد معامله صحیح است و هر دو مالک مىشوند.
در این مقاله چند سوال را در باب خرید و فروش و احکام آنها بیان می کنیم:
سوال: آیا خرید و فروش لوازم آرایشی اشکال دارد؟
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
فى نفسه اشکال ندارد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
فی نفسه اشکال ندارد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
اشکالی ندارد.
پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (مد ظله العالی):
اگر خرید و فروش این لوازم منع قانونی نداشته باشد و خود این لوازم ضرری به افراد وارد نکند، خریدو فروش آن بلامانع است.
سوال: فروش و معامله جواهرات بدلی حرام است یا حلال؟
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
با علم خریدار به بدلى بودن معامله فى نفسه اشکال ندارد ولى اگر قانونى در این رابطه وجود دارد مراعات گردد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر به عنوان بدل بفروشد اشکال ندارد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
چنانچه خریدار از این موضوع اطلاع دارد اشکال ندارد.
پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (مد ظله العالی):
اگر معامله جواهرات بدلی با علم و اطلاع طرفین نسبت به ویژگی های آن صورت پذیرد، بلامانع است.
سوال: آیا استفاده از لباسی که به صورت قاچاق وارد شده است، مانعی دارد؟
هر چند فروشنده به علت نقض قوانین معصیت کرده، ولی خرید و فروش مزبور صحیح است و در حال حاضر استفاده از لباس اشکالی ندارد، اما این کار را تکرار نکنید و از چنین افرادی خرید نکنید.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در حال حاضر استفاده از آن اشکالی ندارد اما این کار را تکرار نکنید و از چنین افرادی خرید نکنید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
هر چند فروشنده به علت نقض قوانین معصیت کرده است ولی بیع مزبور صحیح است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
استفاده از آن مانعی ندارد.
حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (مد ظله العالی):
اگر استفاده از این لباس منع قانونی نداشته باشد، استفاده از آن اشکال شرعی ندارد.
سوال: شرایط معامله صحیح چیست؟
این سۆال خیلی کلی است زیرا واژه معامله در فقه و عرف به معانی متعددی همچون:معامله به معنای اعم ، معامله به معنای اخص و معامله به معنای متوسط بین اخص و اعم می آید. معامله به معنای اعم یعنی اعمال و وظایفی که در آنها قصد قربت معتبر نیست چه نیاز به إنشاء داشته یا نداشته باشند مثل طهارت لباس و بدن ،بیع و نکاح و طلاق. معامله به معنای اخص؛ یعنی اعمال و وظایفی که در آنها قصد قربت معتبر نیست اما نیاز به إنشاء طرفین دارد مثل نکاح. معامله به معنای متوسط بین اخص و اعم یعنی اعمال و وظایفی که در آنها قصد قربت معتبر نیست اما حداقل نیاز به إنشاء از یک طرف دارد مثل طلاق.[1]
همچنین در عرف امروزی جامعه ایران معامله به معنای خرید و فروش (بیع) استعمال می شود. بنا براین باید در سوال مشخص شود که منظور از واژه معامله ،کدام معنا است تا بتوانیم پاسخ دقیق بدهیم.
اما اگر منظور سوال از معامله بیع (خرید و فروش) باشد باید گفت بیع دارای شرایط متعددی در عقد، جنس، خریدار و فروشنده، است که به آنها اشاره می کنیم:
شرایط عقد:
در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربى بخوانند، و اگر فروشنده به فارسى بگوید، این مال را در عوض این پول فروختم و مشترى بگوید: قبول کردم معامله صحیح است ولى خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند؛ یعنى به گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد.[2] اگر در موقع معامله صیغه نخوانند، ولى فروشنده در مقابل مالى که از خریدار مىگیرد، مال خود را مِلک او کند و او بگیرد معامله صحیح است و هر دو مالک مىشوند. [3]
شرایط جنس و عوض آن:
1- مقدار آن با وزن یا پیمانه یا شماره و مانند اینها معلوم باشد.
2- بتوانند آن را تحویل دهند، بنابراین فروختن اسبى که فرار کرده صحیح نیست.
3-خصوصیاتى را که در جنس و عوض هست معین نماید .
4- کسى در جنس، یا در عوض آن حقّى نداشته باشد، بنا بر این مالى را که انسان پیش کسى گرو گذاشته، بدون اجازه او نمىتواند بفروشد.
5- آن که بنا بر احتیاط مستحب خودِ جنس را بفروشد نه منفعت آن را.[4]
شرایط فروشنده و خریدار:
1- بالغ باشند.
2- عاقل باشند.
2- حاکم شرع آنان را از تصرّف در اموالشان جلوگیرى نکرده باشد .
4- قصد خرید و فروش داشته باشند، اگر به شوخى بگوید مال خود را فروختم، معامله باطل است.
5- کسى آنها را مجبور نکرده باشد.
6- جنس و عوضى را که مىدهند مالک باشند (یا مثل پدر و جدّ صغیر، اختیار مال در دست آنان باشد.[5]
پی نوشتها:
[1] منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، ج1، ص: 33.
[2] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 226، مسأله 2097.
[3] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، مسأله 2098.
[4] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 222، مسأله 2090.
[5] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 216، مسأله 2081.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منبع:
سایت اسلام کوئیست
توضیح المسائل امام خمینی(ره)
