حکم اجرای برنامه های ورزشی در مساجد

یكی از اركان اساسی ادیان الهی و به ویژه اسلام، عبادت است. عبادت؛ یعنی راز و نیاز كردن با خداوند و نجوا گفتن با او که جوهر و جان این نیایش، حضور قلب و توجه به خداست.

برای فراهم شدن عبادتی این چنین، به شرایط و عوامل فراوانی نیاز هست كه مكان عبادت، یكی از آن هاست. برای نمونه، نماز در كوچه و خیابان، حتی در صورت درست بودن، نمی تواند با حضور قلب همراه باشد. اسلام با در نظر گرفتن مكانی به نام مسجد و قرار دادن مقرراتی ویژه برای آن، در حقیقت مكان مناسبی را برای نماز و ارتباط بندگان با خداوند پیش بینی كرده است. نام مسجد، گواه درستی این سخن است.

مسجد؛ یعنی جای سجده، كرنش در پیشگاه خداوند و به عبارت دیگر؛ یعنی جایگاه نماز و تقرب جستن به خداوند بزرگ؛ زیرا سجده، برترین نمونه و شكل عبادت و بندگی است.

مسجد با مفهوم مقدس و معنای والای خود در فرهنگ اسلامی جایگاهی خاص دارد و در قرآن كریم و احادیث نبوی و روایات معصومین علیهم السلام، ‌نكات آموزنده و اساسی درباره‎ی آن وارد شده است.

مسجد، همانند ستاد مقدسی است برای تعلیم و تربیت شایسته.

مسجد، سنگری است برای ترویج اسلام و دفاع از حریم عقیده و ایدئولوژی حق.

مسجد، آموزشگاهی است برای یادگیری اصول عبودیت و بندگی و مهدی است برای آموزش راه و رسم صحیح زندگی اجتماعی فردی.

مسجد، دانشگاه انسان ساز و بستری است برای تربیت عنصر صالح انسانی.

مسجد،‌پایگاه یكتا پرستی، و مكانی است برای ایجاد زمینه‌ی وحدت و یكپارچگی جامعه‌ی موحّد و یكتا پرست. مسجد خانه‌ی ارشاد و هدایت است و نهاد تحكیم بخش روابط عقیدتی و عاطفی آحاد انسان و سر انجام، مسجد، مكانی است برای تمرین و ممارست خلق و خوی و رفتار و كردار پسندیده‌ی انسانی و محل مناسبی است برای پیاده كردن و عملی ساختن ارزش‌های والای اخلاقی و رفتاری در ابعاد گوناگون زندگانی و سكّوی پرواز است به ملكوت،‌پس از خود سازی فردی و اجتماعی.

بنابراین، ‌مسجد تنها مكان عبادت‌های رمزی و نیایش و پرستش‌های ویژه نیست، بلكه در عین مركزی عبادی بودن، محل خاص فرهنگی و محلی برای تحقق آرمان‌های والای انسانی است.

مسجد پایگاهی است فرهنگی كه انسان موحد و مسلمان در آنجا در ابعاد مختلف حیات فردی و در مسائل سیاسی، اجتماعی، اعتقادی، اقتصادی، علمی، فرهنگی، و حتی نظامی و دفاعی و دیگر ابعاد حیات سلیم بشری، آموزش می‌بیند.

بعد از این مقدمه یک سوال فقهی در رابطه با مسجد را پاسخ می دهیم:

انجام این گونه امور در شأن مسجد نیست. البته گاهی مسجد دارای سالن یا زیر زمینی است که حکم مسجد را ندارد و واقف هم شرط خاصی در استفاده از آن نکرده است، که در این صورت مانعی در اجرای برنامه های فرهنگی، ورزشی (با حفظ حرمت مسجد) در آن نمی باشد.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی)

مسجد جاى ورزش و تمرین ورزشى نیست و از کارهایى که با شأن و منزلت مسجد منافات داشته و با جهت وقف مخالفت دارد، ‏باید پرهیز شود.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی)

مناسب مسجد نیست.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی)

ورزش براى همگان، مخصوصاً براى جوانان و نوجوانان امر لازمى است؛ ولى مناسب مساجد و حسینیّه ها نیست. لازم است مکان مناسب دیگرى براى آن در نظر گرفته شود.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی)

انجام این امور در مسجد جایز نیست.

(توجه: استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی  (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست انجام گرفته است)

منابع:

سایت اسلام کوئیست

سایت اندیشه قم