مصالحه در قصاص

یك وكیل دادگستری گفت: در جنبه‌ی عمومی جرم حاكمیت باید سخت‌گیری لازم برای مجازات مجرم را داشته باشد تا افراد از روی فقر به مصالحه و گذشت رضایت ندهند.

عباس شیخ‌الاسلام در گفت وگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با بیان اینكه بحث مصالحه وگذشت با یكدیگر تفاوت دارند، اظهاركرد: بحث مصالحه بیشتر در قصاص و بحث گذشت در كلیه جرایم مطرح است، مصالحه با مفهومی كه در قانون به كار رفته، بیشتر در باب قصاص است كه چه در قتل و جرح عمدی بحث قصاص متعلق به اولیای دم است و ماهیت آن حق الناس است، بنابراین شخصی كه شاكی است هم می‌تواند به طور كامل گذشت كند و هم می‌تواند خواهان دیه باشد.

وی افزود: متاسفانه ما فكر می‌كنیم با گذشت شاكی پرونده باید مختومه شود، در حالی كه این جرایم از جمله قتل عمد از اهمیت بالایی برخوردار است و آن حقی كه به عنوان حق الناس برای اولیای دم است می‌تواند بنابر توصیه قرآن از آن بگذرد اما در بخش عمومی جرم این امكان وجود دارد كه مجرم را بتوان مجازات كرد.

این وكیل دادگستری با بیان اینكه متاسفانه قتل‌ها و جرح‌ها را از یكدیگر تفكیك نكرده‌ایم، عنوان كر‌د: در خیلی از كشورها بر اساس تعداد مقتولان و مجرمان، روحیه‌ی قاتل، ویژگی‌های فرد بزه‌دیده و... جرایم را درجه بندی می‌كنند اما متاسفانه با تفكیك نكردن آنها ما باعث شده‌ایم مردم فكر كنند قتل، ضرب و جرح عمدی مجازاتش قصاص است و قصاص بر عهده‌ی اولیای دم است.

شیخ‌الاسلام خاطرنشان كرد: قوانین باید از عفو و بخشش حمایت كنند، اما در این میان مصالحه نیز‌ آسیب‌هایی دارد كه باید بررسی شود، برای مثال گاهی اوقات بعضی از خانواده‌ها به دلیل تهدیدهایی كه از جانب‌ خانواده‌ی قاتل می‌شوند به مصالحه رضایت می‌دهند كه این گذشت از لحاظ اسلامی فاقد ارزش است و گاهی اوقات مسائل مالی و فقر باعث گذشت افراد از حق خود می‌شود و رضایتی نسبت به این كار ندارند.

وی با بیان اینكه ما نباید بحث قتل عمد را فقط به قصاص محدود كنیم، تصریح كرد: مردم جامعه نباید فكر كنند مجازات قتل عمد فقط قصاص است، البته قصاص حقی است برای اولیای دم، ولی ما باید فرهنگ گذشت و عفو را در جامعه گسترش دهیم.

این حقوقدان با بیان اینكه ایجاد دادگاه‌های خاص صلح و سازش در امور كیفری باعث می‌شود افراد در یك فضای آرام تصمیم‌گیری كنند، عنوان كرد: ‌اگر برای این‌گونه موارد دادگاه‌های خاص تشكیل شود افراد می‌توانند در محیطی دور از تشنج، صلح و سازش كنند و این صلح و سازش متناسب با آموزه‌های اسلامی است.

وی درپایان با اشاره به اینكه آموزش نیروهای خاص بسیار تاثیر گذار است، گفت: گاهی اوقات در دادگاه‌ها مشاهده می‌كنیم كه افراد مهارت خاصی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین را دارند و این خود بسیار مفید است و برقراری سازش در پرونده‌ها باعث رفع تخاصم بین طرفین می‌شود در غیر این صورت باعث می‌شود مجرم تحریك شود‌، بنابراین در جنبه‌ی عمومی جرم حاكمیت، باید سخت‌گیری كند تا مدارا و گذشت از روی فقر نباشد.

منبع : ایسنا