تبیان، دستیار زندگی
از میان موجودات، فقط انسان ویژگى تكلیف را داراست و این از امتیازات و افتخارات اوست كه از سوى خداى هستى، فرمان مى یابد و عهده دار انجام كارها و وظایفى مى شود كه خواسته پروردگار جهان است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چرا دختر در 9 سالگی ولی پسر در 15 سالگی مکلف می شود؟

از میان موجودات، فقط انسان ویژگى تكلیف را داراست و این از امتیازات و افتخارات اوست كه از سوى خداى هستى، فرمان مى یابد و عهده دار انجام كارها و وظایفى مى شود كه خواسته پروردگار جهان است.

فرآوری: حجت الاسلام تیموری - بخش احکام اسلامی تبیان

جشن تکلیف، نماز، دختران، مکلف

یكى از بزرگان، همیشه سالگرد بلوغ خود را كه مرحله رسیدن به «تكلیف» است جشن مى گرفت و مى گفت: در چنین روزى، لیاقت مسئولیت پذیرى و انجام تكالیف الهى را یافته ام. روز رسیدن به تكلیف، روز مباركى است و شایسته است كه براى آن «جشن تكلیف» گرفت.

اولا این فرض که پسر پانزده سالگی باید روزه بگیرد، خیلی دقیق نیست. سن بلوغ سه نشانه دارد که با آمدن هر کدام روزه و نماز و ... واجب می شود و چه بسا اکثر پسران قبل پانزده سالگی بالغ شوند.

هر کسی که محتلم شود یعنی در خواب جنب شود یا موی زبر زیر شکم او (بالای آلت تناسلی) رشد کند، بالغ است اگر چه پانزده سالش نشده باشد...توضیح المسائل مراجع , ج ۲ مسئله ۲۲۵۲ .

ثانیا دختر هم ضرورتا نباید در نه سالگی روزه بگیرد، چون شرط تکلیف، توانایی است اگر دختر یا هر انسانی توانایی لازم را نداشت، روزه بر او واجب نیست هر چند که بالغ شده باشد. البته اگر بعدا توانا شد، باید قضای آن را بگیرد.
اما اینکه چرا یکی از معیارهای بلوغ یعنی همان سن در دختر و پسر فرق می کند، باید بگوییم :
بلوغ شرعی همان چیزی است كه از آن به سن تكلیف تعبیر می شود. بلوغ شرعی بر اساس انواع بلوغ، مانند بلوغ طبیعی پایه ریزی شده است. در همه مناطق جهان با در نظر گرفتن شرایط طبیعی و اجتماعی، دختران زودتر به بلوغ طبیعی می رسند و فعالیت غدد جنسی در آنان قبل از پسران آغاز می گردد. بنا بر این بلوغ شرعی دختران بر پسران بر اساس صلاحیت طبیعی و به معنای هم آهنگی قوانین تشریع با مقررات تکوین است. فلسفی، محمد تقی، بزرگسال و جوان از نظر تمایلات و افكار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۷ه.ش، ج ۲، ص ۱۳۲.
زودرس بودن بلوغ جنسی در دختران، باعث قرار گرفتن آنان در معرض گناه می شود، اما با توجه به تکلیف دختران، زمینه پیشگیری از گناه و واکسینه شدن از خطاها در آنان ایجاد می شود، چرا که جوان را در پیشگاه خدا قرار داده و تکلیف متوجه او شده است.

یكى از بزرگان، همیشه سالگرد بلوغ خود را كه مرحله رسیدن به «تكلیف» است جشن مى گرفت و مى گفت: در چنین روزى، لیاقت مسئولیت پذیرى و انجام تكالیف الهى را یافته ام. روز رسیدن به تكلیف، روز مباركى است و شایسته است كه براى آن «جشن تكلیف» گرفت

دوم این که اندیشه و عقل دختران زودتر از پسران شکفته می شود . دلیلش آن است که دختران قبل از پسران زبان می گشایند و زودتر از آنان آغاز سخن می کنند. با توجه به رابطه غیر قابل انکاری که بین اندیشه و سخن گفتن وجود دارد، این نتیجه به دست می آید که دستگاه فکری دختران زودتر از پسران به کار می افتد.

آیت الله جوادی آملی در پاسخی، راز به تکلیف رسیدن دختران قبل از پسران را تشریح کرد:

توفیق زن بیش از مرد است:

توفیق زن بیش از مرد است و اگر انسان تنزل کند، حداقل باید بگوید زن همانند مرد است. زیرا تقریباً شش سال قبل از این که مرد، مکلف شود، زن را ذات اقدس اله به حضور پذیرفته است. زن همین که از 9 سالگی گذشت و وارد دهمین سال زندگی شد، خدا او را به حضور می پذیرد و با او سخن می گوید و روزه را بر او واجب می کند، مناجات های او را به عنوان دستور مستحب شرعی گوش می دهد. آن هنگام که مرد به عنوان یک نوجوان در حال بازی کودکانه است، زن مشغول راز و نیاز و نماز است. شش سال زمینه سازی کردن، از دوران نوجوانی او را به حضور پذیرفتن، نماز را که عمود دین است بر او واجب کردن، روزه را که سپر دین است و حج را که وفد الی اللَّه است و مهمانان در آن سفر به ضیافتگاه خداوند می روند، بر زن واجب کردن، اینها همه نشانه آن است که زن برای دریافت فضائل، شایسته تر از مرد است. و اگر این منطق درست تبیین و اجرا گردد، نتیجتاً معلوم خواهد شد که زن بالاتر از مرد و لااقل همتای مرد است.

یک دستورالعمل:

زن گرچه ممکن است در طی دوران عادت از برخی از عبادت محروم باشد اما تمامی آن ها جبران پذیر است، زیرا قضای روزه ها را به جا می آورد و برای نماز اگر وضو بگیرد و در مصلّای خود رو به قبله بنشیند، و به مقدار نماز، ذکر بگوید ثواب نماز را می برد. همان گونه که اگر مسافری پس از خواندن دو رکعت واجب، سی یا چهل بار تسبیحات اربعه را تکرار کند، جبران آن دو رکعت ساقط شده را خواهد کرد.

پس این گونه از فضائل جبران پذیر است. عمده آن است که مرد وقتی پانزده سالگی را تمام نمود و وارد شانزدهمین سال زندگی شد، شایستگی خطاب الهی را کسب می نماید و قبل از آن چنین لیاقتی ندارد، زیرا بلوغ، زمینه تشرف به مقام عبودیت است.


منبع:

شهر سوال
ایسنا

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.