تبیان، دستیار زندگی
برخی از مراجع تقلید می گویند: «دختران پس از تمام شدن 9 سال قمرى بالغ مى شوند ولى اگر نتوانند بعضى از وظایف مانند روزه را بر اثر ضعف انجام دهند از آنها ساقط مى شود و اگر تا ماه رمضان سال بعد قادر بر قضای آن هم نباشند، قضا نیز ندارد و به جاى آن براى هر روز
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

روزه اولی هایی که ضعف غیرقابل تحمل دارند روزه نگیرند!!

برگزاری جشن عبادت دانش آموزان دختر اندیمشکی

برخی از مراجع تقلید می‌گویند: «دختران پس از تمام شدن 9 سال قمرى بالغ مى‌شوند ولى اگر نتوانند بعضى از وظایف مانند روزه را بر اثر ضعف انجام دهند از آنها ساقط مى‌شود و اگر تا ماه رمضان سال بعد قادر بر قضای آن هم نباشند، قضا نیز ندارد و به جاى آن براى هر روز یک مد طعام به فقیر ‌دهند. شایان ذکر است، این حکم تا زمانی که واقعا قادر بر روزه گرفتن نباشند ادامه دارد و در مورد پسران نیز جاری است.» (آیة الله مکارم شیرازی، ج‌1، ص 89)


سوال: دختر بچه‌ای که تازه به سن تکلیف رسیده است و قدرت بر روزه گرفتن ندارد تکلیفش چیست؟

انسان نمى‌تواند به سبب ضعف بدن، روزه را بخورد، ولى اگر ضعف او به قدرى است که معمولاً نمى‌شود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد. (امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 895، م 1583) لذا درباره چنین بچه‌ای که به سن تکلیف رسیده باید گفت؛ اگر روزه، موجب ضعفی شده که نمی توان تحمل کرد و برای او مشقت و حرج داشته باشد، روزه نگیرد. ولى بعداً در صورت توانایی، باید قضا کند و اگر تا ماه رمضان سال بعد قضا نکند براى هر روز یک مُد طعام، کفاره تأخیر (تقریباً 750 گرم گندم یا مانند آن) به فقیر بدهد، مگر این‌که در تأخیر نیز معذور باشد. (فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج‌1، ص 151؛ تبریزی، جواد بن علی، استفتاءات جدید، ج‌2، ص 135 ؛ موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا، مجمع المسائل، ج‌4، ص 182؛ خمینى، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج‌1، ص 333؛ حسینی خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 152)

البته برخی از مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند: «دختران پس از تمام شدن 9 سال قمرى بالغ مى‌شوند ولى اگر نتوانند بعضى از وظایف مانند روزه را بر اثر ضعف انجام دهند از آنها ساقط مى‌شود و اگر تا ماه رمضان سال بعد قادر بر قضای آن هم نباشند، قضا نیز ندارد و به جاى آن براى هر روز یک مد طعام به فقیر ‌دهند. شایان ذکر است، این حکم تا زمانی که واقعا قادر بر روزه گرفتن نباشند ادامه دارد و در مورد پسران نیز جاری است.». (مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات جدید، محقق و مصحح: علیان‌نژادی‌، ابوالقاسم، ج‌1، ص 89)

سوال: اگر کسی بداند ماه رمضان است و عمدا نیت غیر رمضان کند، روزة او چه حکمی پیدا می کند؟

جواب: این روزه ای که بجا آورده نه روزة ماه رمضان حساب می شود و نه روزه ای که قصد کرده است. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 917، م 1556)

سوال: اگر کسی نیت روز اول ماه رمضان بکند و بعد بفهمد که روز دوم یا سوم بوده روزه او چه حکمی دارد؟

جواب: روزه او صحیح است. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 917، م 1557)

سوال: در ماه رمضان دندانم را کشیدم روزه را خوردم آیا علاوه بر قضاء کفاره هم دارد؟

جواب: اگر ناچار به خوردن روزه نبوده اید و روزه را افطار کرده اید علاوه بر قضا، کفاره عمد نیز دارد. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 962، م 1658)

چند سوال از محضر مبارک آیة الله مکارم شیرازی دام ظله:

سوال: وظیفه خانمى که سال اوّل تکلیف روزه اش را خورده است چیست؟ و اگر باید قضا کند چگونه قضا نماید؟

کفّاره ندارد خواه جاهل مقصر بوده یا قاصر ولى اگر عمداً و عالماً روزه نگرفته کفّاره دارد و در تمام صور مسأله، قضا لازم است.

سوال: شخصى چند روز از ماه رمضان را عمداً افطار کرده است امّا تعداد دقیق آن را نمى داند وظیفه او چیست؟

به مقدارى که یقین دارد، روزه هایى را که خورده باید هم قضا کند و هم براى هر روز کفّاره بدهد و چنانچه بار او سنگین شود و نتواند، مطابق آنچه در مسأله 1402 توضیح المسائل گفته ایم عمل کند.

سوال: شخصى سه روز روزه بدهکار مى باشد و سه روز هم به ماه رمضان مانده است، اگر پیش از ظهر افطار کند، آیا کفّاره دارد؟ و اگر تا سال دیگر تأخیر بیندازد، چه حکمى دارد؟

اگر قبل از ظهر افطار کرده، کفّاره تأخیر دارد; یعنى براى هر یک روز یک مدّ طعام باید بدهد و از گناه خود استغفار کند و قضاى آن را بعداً بجا آورد و اگر بعد از ظهر بوده علاوه بر آنچه گفته شد باید کفّاره افطار روزه قضا را هم بدهد.

دو استفتاء از محضر مبارک آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله:

سوال: اگر در یك كشور برای افطار روزه اذان یك شهر بزرگ آن كشور را در تلویزیون پخش كنند، آیا براى همه كسانى كه در حال شنیدن اذان هستند جایز است افطار نمایند؟

جواب: هر كسى باید بر طبق مغرب افق شهر خود افطار كند.

سوال: اگر هنگام غروب در مسجد الحرام و مسجد النبی صلّی الله علیه و آله حضور یابند به لحاظ این كه اهل سنّت بلافاصله پس از اذان افطار می كنند، آیا زائران ایرانی می توانند همراه آنان افطار كنند یا نه؟ و آیا افطار كردن بر اساس تقیه این مورد را نیز شامل می شود یا نه؟

جواب: در فرض مذكور كه تقیه ای برای حضور در هنگام غروب در مسجدین شریفین نیست نباید شخص صائم در این وقت مشرّف به مسجدین شود. بلی، اگر بطور غیر عمدی در آنجا اتفاقاً حضور یابد و ترك افطار موجب فتنه و خلاف تقیه باشد باید تقیّهً افطار كند ولی در صورت اولی اگر حضور یافت و ملجأ بافطار شد باید علاوه بر قضاء روزه، كفّاره هم بدهد و در صورت دوم فقط قضاء واجب است.

فرآوری: آمنه اسفندیاری 

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله مکارم شیرازی دام ظله

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله

سایت اسلام کوئیست

سایت اندیشه قم

مطالب مرتبط:

روزه قضا و روزه مستحبی

حکم حمام کردن در حال روزه

آیا در هنگام روزه میتوان غسل جنابت کرد؟

حکم افطار روزه با فعل حرام

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.