تبیان، دستیار زندگی
خانم زهرا اشراقی در مصاحبه‌ای نوع پوشش خود را متفاوت با پوشش برخی خانواده‌های مذهبی دانسته و با یاد کردن از زیبایی و شیک‌پوشی فوق‌العاده همسر امام(مادر بزرگش) نوع پوشش خود را برگرفته از نوع تربیت خانوداگی‌اش معرفی کرده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : امید پیشگر
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حجاب به دو روایت !

حجاب


روایت اول نظرات فقهی و کارشناسی امام ره است که در کتابهای فقهی ایشان؛ مانند: توضیح المسائل، تحریر الوسیله، استفتائات و دیگر نوشته های ایشان قابل ملاحظه است. روایت دوم آن چیزی است که از سخنان نوه ایشان (زهرا اشراقی) برداشت می شود که به نظر تفاهمی بین این دو روایت دیده نمی شود.

روایت اول: نظر فقهی امام ره درباره حجاب

1ـ أصل حكم حجاب از ضروریّات است. و منكر آن حكم منكر ضرورى را دارد و منكر ضرورى، محكوم به كفر است؛ مگر اینكه معلوم باشد كه منكر خدا یا رسول نیست.[1]

2ـ خانمی که به سن تکلیف می رسد باید تمام بدن خود را از دید نامحرم بپوشاند.[2]

3ـ گردی صورت و دستها تا مچ در صورتی از حکم بالا استثناء می شوند که مفسده نداشته باشد.[3] یعنی لازم نیست پوشانده شوند مگر در مورد خوفِ فساد و ریبه و تلذّذ[4] مانند زمانی که آرایش و زینت دارند و در معرض توجه نامحرم قرار می گیرند.[5] حتی حلقه ازدواج.[6]

4ـ پوشاندن صورت و دستها به طور عادی گرچه واجب و یا مستحب نیست؛ اما کار خوبی است.[7]

5ـ اگر زنی بخواهد حجابی بیش از مقدار واجب اسلامی داشته باشد شوهرش حق ندارد مانع او شود و بر او تکلیفی کند.[8]

6ـ حجاب، لباس خاصّى ندارد هر چند چادر بهتر است.[9]

7ـ نوع پوشش نباید موجب جلب توجه و مفسده شود و از چنین لباس و پوشش هایی که باعث جلب توجه و مفسده می شوند باید پرهیز شود.[10]

8ـ در پاسخ به پوشش هایی به غیر از چادر: اگر مقدار لازم پوشیده شود لباس مذكور إشكال ندارد به شرط آنكه جلب توجّه نامحرم نكند. و بهتر است چادر بپوشد.[11]

9ـ در پاسخ به پوشیدن لباسهاى گشاد با روسرى و شلوار در پیش مرد نامحرم برای ورزش: از این کار اجتناب شود.[12]

روایت دوم: سخنان زهرا اشراقی (نوه دختری حضرت امام)

خانم زهرا اشراقی نوه امام (ره) است و چون ممکن است از طریق او بیشتر درباره امام(ره) شنید، سخنانش مورد توجه است. او چندی پیش در مصاحبه با یکی از خبرگزاریها درباره نگاه خود به حجاب و نوع پوشش و اینکه به دنبال تحقق چه آرمانی در پوشش زن مسلمان ایرانی است اظهار نظرهایی کرده است.

حجاب زیبای با جاذبه یک تناقض است؛ زیرا همان گونه که در نظرات حضرت امام گذشت پوشش زن مسلمان نباید به گونه ای باشد که توجه نامحرم را به خود جلب کند و این یعنی حجاب برای جاذبه نیست

اینکه او چه می گوید، چگونه می اندیشد و به دنبال کدام جامعه آرمانی است نمی تواند ارزش ویژه ای داشته باشد؛ هزاران، بلکه میلیونها انسان محترم در این جامعه زندگی می کنند که در موضوعات گوناگون نظرات خاص به خود را دارند و ایشان هم یکی از آنها. ولی چون ممکن است سخنان ایشان به دلیل نسبتی که با شخصیتی بزرگ و مرجع عظیم الشأنی به نام امام خمینی ره دارد، به پای آن عزیز سفر کرده نوشته شود ناگزیریم سخنان او را در کنار نظرات مستند و مکتوب امام ره نقل کنیم تا روشن شود آنچه این خانم می گوید برگرفته از سیره علمی و عملی امام خمینی ره و منسوب به ایشان است یا نظر شخصی زهرا اشراقی ولی به نام امام ره؟

زهرا اشراقی در باره حجاب چه گفت؟

الف) او در این مصاحبه نوع پوشش خود را متفاوت با پوشش برخی خانواده‌های مذهبی دانسته و با یاد کردن از زیبایی و شیک‌پوشی فوق‌العاده همسر امام(مادر بزرگش) نوع پوشش خود را برگرفته از نوع تربیت خانوداگی‌اش معرفی کرده است.

سخن از زیبایی و نوع لباس پوشیدن همسر امام، گذشته از جایز بودن یا نبودن ذکر آن در رسانه های عمومی و بعد نسبت دادن نوع پوشش خود به تربیت برخاسته از این خانواده؛ چنین به ذهن القا می کند که نوع پوشش این خانم مورد تایید امام ره و برگرفته از آموزه های دینی آن بزرگوار است.

اولا: نظر شرعی امام ره همان است که در بالا گذشت و ملاحظه شد که ایشان، هرگونه جلوه گری در برابر نامحرم را ممنوع و حرام می داند.

ثانیا: اگر همسر امام، تمیز و گران قیمت (به تعبیر ایشان فوق العاده شیک) می پوشیدند بی تردید این نوع پوشش را در معرض دید نامحرم قرار نمی دادند. و این نکته ای است که باید به آن اشاره می شد تا شائبه شیک پوشی و تظاهر آن در مقابل نامحرم به ذهن کسی خطور نکند.

ب) او گفته است: «همیشه هم مخالف طرز لباس پوشیدن خانم های فعال در حکومت بوده ام و به هیچ وجه موافق آن نیستم. اگر می خواهند اسلام را معرفی کنند می توانند با لباس و حجاب بهتری این کار را انجام دهند.»

حجاب

هر چند ایشان در این موضوع ریز نشده و مصداقی سخن نگفته اند و به کلی گویی بسنده کرده اند؛ اما اگر منظورشان مخالفت با چادر است همانگونه که خود می گوید: «چند روز پیش در اینستگرام[13] چند تا از عکس های بدون چادرم را منتشر کردم.» و به دنبال حجاب بهتر هستند باید گفت که این سوال را حضرت امام همان که ایشان مدام از او دم می زند و سعی در توجیه رفتار خود به نام ایشان دارد بارها گفته و نوشته اند: که چادر حجاب برتر است.[14]

ج) او در بخش دیگری مستند به کلام حضرت امام با رنگ سیاه در پوشش خانمها مخالفت کرده و به زنان نوید یک انقلاب رنگ شاد از طریق فیس بوک را داده است تا با رنگ شاد اثر مثبت بگذارد. او گفته است:

«پدر بزرگ من – آیت الله خمینی – همواره می گفت رنگ سیاه مکروه است و نباید پوشید. برای همین می گویم اثر تربیتی بوده است. اتفاقا می خواستم در فیس بوک اعلام کنم و خطاب به خانم ها بگویم بیائید کم کم از رنگ شاد استفاده کنیم. احتمالا چنین کاری هم بکنم تا یک انقلاب رنگ را شروع کنیم. از لحاظ روان شناسی رنگ می تواند اثر مثبت یا منفی بگذارد»

اولا: احتمال می دهیم این «نباید پوشید» سخن امام (ره) نبوده و برداشت اوست که به امام (ره) نسبت داده است؛ زیرا می گوید: «پدر بزرگ من – آیت الله خمینی – همواره می گفت رنگ سیاه مکروه است» و ما می دانیم معنای مکروه، «بهتر است نباشد» است و نه «نباید»؛ پس پوشیدن رنگ سیاه از نظر امام (ره) حرام نیست.

ثانیا: اینکه او پوشش با رنگ شاد را دوست دارد و علاقه مند است انقلاب رنگ به راه بیندازد باید توجه داشته باشد که امام(ره) با اینکه رنگ خاصی را برای پوشش بانوان معین نکردند؛ اما این اصل کلی را بارها گفته و نوشته اند که پوشش بانوان نباید به گونه‌ای باشد که نظر نامحرم را به خود جلب کند؛ پس او در ابتدا باید این مسأله را حل کند که چطور می شود رنگ شاد پوشید و جلب نظر نکرد و نیز بگوید که منظورش از آن تاثیر مثبت چیست؟ زیرا شائبه این می رود که منظور از آن تاثیر مثبت، شاد کردن دل بینندگان باشد با رنگ شاد.

مراد ایشان از شیک پوشی که مرتب روی آن مانور می دهند چندان روشن نیست؛ اگر منظور، تمیز و اتو کشیده و گران پوشیدن است که در این مورد اصلا سختگیریی وجود نداشته که حالا کمتر شده باشد؛ ولی اگر منظورش، جلف و خلاف شرع و مستهجن پوشی هایی است که واقعا در اروپا هم کمتر دیده می شود جز در زنان خاص، این چه جای افتخار دارد آن هم از نوه امام!

د) او گفته است: « شیک پوش ترین و منظم ترین دختر و پسرهای دنیا در همین تهران هستند. من همین چند وقت پیش از سفر خارج برگشتم واقعا دخترهای ما با اینکه محدودیت دارند ولی شیک پوشی آنها حتی کمتر در اروپا دیده می شود. بله سخت گیری هایی وجود داشت. اما الان کمتر شده»

مراد ایشان از شیک پوشی که مرتب روی آن مانور می دهند چندان روشن نیست؛ اگر منظور، تمیز و اتو کشیده و گران پوشیدن است که در این مورد اصلا سختگیریی وجود نداشته که حالا کمتر شده باشد؛ ولی اگر منظورش، جلف و خلاف شرع و مستهجن پوشی هایی است که واقعا در اروپا هم کمتر دیده می شود جز در زنان خاص، این چه جای افتخار دارد آن هم از نوه امام!

و) این را هم گفته است: « من در زمان آقای خاتمی تلاش کردم تابو شکنی کنم، فکر می کنم تا حدودی هم موفق شدم. ولی متاسفانه بزرگترین مانع و مخالفینم در خصوص پوشش، خود خانم ها بودند. فکر می کنم که می شود مسلمان خوبی بود، حجاب را رعایت کرد ولی حجاب زیبایی هم داشت. حجاب باید جاذبه داشته باشد نه اینکه برخی ها با نوع حجاب نازیبایی که دارند دافعه می آفرینند. خیلی دوست داشتم در این زمینه ها خط شکن باشم اما زیاد موفق نبودم.»

اولا: اینکه بزرگترین مانع و مخالف شما به عنوان تابوشکنی از نسل امام، در خصوص پوشش، خود خانم ها بوده اند این نشان می دهد که بانوان ما امام و نظرات فقهی او و دیگر کارشناسان اسلامی را به خوبی می شناسند و فریفته نام و نسبت افراد نمی شوند و فقط به دنبال دین و سخنگویان دین می روند و این جای شکر دارد.

ثانیا: حجاب زیبای با جاذبه یک تناقض است؛ زیرا همان گونه که در نظرات حضرت امام گذشت پوشش زن مسلمان نباید به گونه ای باشد که توجه نامحرم را به خود جلب کند و این یعنی حجاب برای جاذبه نیست.

در نهایت مقایسه و داوری بین این دو روایت را به عهده خوانندگان محترم می گذاریم که خود قضاوت کنند آنچه این خانم می گوید برگرفته از سیره علمی و عملی امام خمینی(ره) و منسوب به ایشان است یا نظر شخصی زهرا اشراقی است؟ که سنخیتی هم با نظرات با پدر بزرگ ایشان حضرت امام ندارد.

پی نوشت:

[1] استفتائات ج3 ص253

[2] همان ص251

[3] همان ص247

[4] همان ص255

[5] همان ص256

[6] همان ص257

[7] همان

[8] همان

[9] همان ص248

[10] همان

[11] همان ص253

[12] همان ص263

[13] یک برنامه آنلاین جهت ارسال تصاویر دوربین موبایل و ... در اینترنت

[14] استفتائات ج3 بخش احکام حجاب

امید پیشگر             

بخش احکام اسلامی تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.