کفاره روزه چیست؟

اگر شخص به علت بیماری یا مسافرت و... روزه را افطار کرده باشد و تا رمضان سال بعد موفق به گرفتن قضای آن نشده باشد علاوه بر قضای روزه برای هر روز یک مد طعام (750 گرم آرد، گندم، برنج و...) بعنوان کفاره به فقیر بدهد و اگر بدون عذر عمدا روزه خود را باطل کرده باشد برای هر روز علاوه بر قضا 60 مد طعام به 60 مسکین باید بدهد و یا 60 روز روزه بگیرد و اگر به چیز حرامی روزه را باطل کرده است علاوه بر اطعام 60 مسکین برای هر روز، 60 روز روزه هم باید بگیرد.

ماه تخلق به اخلاق الهی

امام سجاد (علیه السلام) در توصیف ماه مبارک رمضان می فرماید: سپاس خداى را که از جمله آن راه های هدایت، ماه خود، ماه رمضان را قرار داد، ماه روزه، ماه اسلام، ماه طهارت، ماه آزمایش، ماه قیام، ماهى که قرآن را در آن نازل کرد، براى هدایت مردم ... و مشخص شدن حق از باطل.

بنابراین، می توان گفت ماه مبارک رمضان، ماه طهارت و ماه تخلق به اخلاق الهی است، و حقیقت و باطن آن عبارت است از رسیدن به لقای خداوند، آزادی از خود؛ آزادی از خود حیوانی، و تولد خود الهی.

بعد از مقدمه ای که در مورد ماه رمضان ذکر کردیم، در این مقاله احکام، به بیان چند پرسش و پاسخ در باب روزه و روزه داری می پردازیم:

مبطلات روزه عبارتند از: 1. خوردن و آشامیدن، 2. جماع، 3. استمناء، (انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید)، 4. دروغ بستن به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان پیغمبر (علیهم السلام)، 5. رساندن غبار غلیظ به حلق، 6. فرو بردن تمام سر در آب، 7. باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح، 8. اماله کردن با چیزهاى روان، 9. قى کردن. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 891 ، م 1572) همه اینها و از جمله استمنا و جنابت در صورتی روزه را باطل می کند که از روی عمد و با اختیار صورت گیرد، اما اگر انسان خوابی ببیند و در اثر آن قوه جنسی او تحریک شود، ولی بعد از بیداری بی اختیار منی از او خارج شود، این جنابت اختیاری نبوده و موجب بطلان روزه او نخواهد شد، (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 897 ، م 1589)

و مرتکب عمل حرامی نشده است، ولی اگر (آیة الله بهجت ره): ولی اگر عمداً) کاری کند که بی اختیار منی از او بیرون آید، روزه اش باطل می شود (آیة الله بهجت ره): در صورتی که بداند یا اطمینان داشته باشد که به سبب آن کار منی بی اختیار خارج خواهد شد.)، (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 897 ، م 1589) همچنین اگر روزه دار در حال بیرون آمدن منى از خواب بیدار شود، واجب نیست از بیرون آمدن آن جلوگیرى کند. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 897 ، م 1591)

جواب: اگر شخص به علت بیماری یا مسافرت و... روزه را افطار کرده باشد و تا رمضان سال بعد موفق به گرفتن قضای آن نشده باشد علاوه بر قضای روزه برای هر روز یک مد طعام (750 گرم آرد، گندم، برنج و...) بعنوان کفاره به فقیر بدهد و اگر بدون عذر عمدا روزه خود را باطل کرده باشد برای هر روز علاوه بر قضا 60 مد طعام به 60 مسکین باید بدهد و یا 60 روز روزه بگیرد و اگر به چیز حرامی روزه را باطل کرده است علاوه بر اطعام 60 مسکین برای هر روز، 60 روز روزه هم باید بگیرد. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 964، م 1660)

جواب: کفاره روزه جزء بدهیهای میت محسوب می شود و می توانید از اصل ترکه پرداخت کنید، اما اجرت برای انجام نماز و روزه میت را در صورتی می توانید از حال او بپردازید که وصیت در خصوص مورد کرده باشد و وصیت، مازاد بر ثلث ترکه نباشد، چنانچه وصیت ننموده است همه ورثه نسبت به سهم خود اجازه دهند و از سهم صغیر هم پرداخت نشود. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 794، استفتائات رهبری، س 555)

جواب: روزه ها قضا ندارد. (استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 336، س101)

فرآوری: آمنه اسفندیاری 

بخش احکام اسلامی تبیان

منابع:

سایت سبطین

سایت اندیشه قم

سایت اسلام کوئیست

استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1

توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1