تبیان، دستیار زندگی
اسلام و پیشوایان معصوم ما شدیدا با وسواس در طهارت و نجاست مخالف بوده و در گفتار و کردار خود با آن مبارزه کرده و فرموده اند: هر چیزى تا نجاستش محرز نشده پاک است. براین اساس، ما نیز باید در همان حدی که به آن موظف هستیم مراعات کنیم. نه کمتر و نه بیشتر و باید
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

از نظر اسلام همه چیز پاک است!

پاکی


از نظر اسلام همه چیز پاک است، مگر نجاسات یازده گانه (بول، مدفوع، خون، منی، مردار، شراب، آبجو، کافر، سگ، خوک، عرق شتر نجاست خوار ) و چیز هایی که انسان یقین کند که با رطوبت به یکی از این نجاسات ملاقات کرده و نجاست به آن منتقل شده است. بنابراین، تمام چیزهایی که ما علم و آگاهی از نجاست آنها نداریم و یا در نجاست آنها شک داریم و یا حتی ظن و گمان به نجاست آنها داریم، همگی پاک هستند و ما هیچ وظیفه ای نسبت به اجتناب از آنها نداریم.


بحث در مورد مطهرات و نجاسات از جمله موارد پرچالش احکام است که ما در این مقاله دو سوال در این مورد را انتخاب کرده و آن را بررسی می کنیم:

سوال: اگر چند قطره خون روی زمین بریزد و شخص فقط عین نجس را برطرف کند (با پارچه خیس) ، بعدا با تی کشیدن یا راه رفتن روی آن با پای خیس، همه جا نجس می شود؟ در این صورت وقتی نمی توان همه جا را شست تکلیف چیست؟

خون یکی از نجاسات است که اگر چیزی یا جایی به واسطه تماس با آن (با رطوبت) نجس شود بعد از برطرف کردن عین نجاست تنها با شستن با آب (یک مرتبه با آب کر یا جاری) پاک می گردد و درباره پاک شدن با آب قلیل مراجع معظم تقلید فرموده اند : "زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختى که آب در آن فرو نمى‏رود اگر نجس شود با آب قلیل، پاک مى‏گردد ولى باید به قدرى آب روى آن بریزند که جارى شود و چنانچه آبى که روى آن ریخته‏اند از سوراخى بیرون رود همه زمین پاک مى‏شود." (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏1، ص: 113، مسأله 180)

بنابر این در صورتی که عین نجاست(خون) از زمین برطرف شود، ولی با آب کر یا جاری و یا قلیل شسته نشود، آن زمین هنوز نجس است و نجاست آن با رطوبت (راه رفتن با پای تر یا تی کشیدن با رطوبت) به جاهای دیگر منتقل می شود و تا واسطه سوم می تواند اشیاء را نجس کند. زیرا "هر گاه چیز پاکی با چیز نجس ملاقات کند و هر دو یا یکی از آن دو طوری رطوبت داشته باشد که به دیگری سرایت کند چیز پاک نجس می شود." (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج 1، ص 88، مسئله 125)

در صورتی که نمی توانید جاهایی را که یقین دارید نجس شده است با شستن تطهیر (پاک) نمائید باید به هر نحوی که می توانید مواظبت کنید که با رطوبت با آنها تماس حاصل نشود (مثلا با گذاشتن پوشش روی آنها در صورتی که امکان داشته باشد) و در صورت تماس با رطوبت چیزی را که با تماس با آن نجس شده آب بکشید.

با این حال پاسخ مراجع عظام به این سوال به شرح زیر می باشد:

دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):

ج1. در صورتی که یقین به سرایت نجس به مکان های دیگر باشد، نجس می شود و گرنه فقط همان محل نجس است.

ج2. حکم آن از پاسخ سۆال اول مشخص شد.

دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):

به مقدار امکان از مکان هایی که یقین به سرایت نجاست پیدا کرده اید اجتناب کنید و بیش از آن وظیفه ای ندارید.

دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):

بصرف پاک کردن با پارچه مکان نجس می ماند.

دفتر حضرت آیة الله صافی گلپایگانی (مدظله العالی):

هر چیزی که با رطوبت ملاقات با نجس نماید نجس می شود و متنجس هم حکم نجس را دارد و اگر نتوان آب کشید و زمین باشد به آفتاب هم با شرایطی پاک می شود که می توانید به رساله توضیح المسائل مراجعه نمائید.

سوال: آیا نجاست هر چیزی فقط از سه طریق حاصل می شود؟ آیا یقین فقط با دیدن حاصل می شود؟

اسلام برای جلو گیری از وسواس و مشقت و سختی در زندگی افراد اصل طهارت و پاکی را در همه چیز جاری می داند و به پیروان خود دستور داده فقط در صورتی که یقین به نجاست چیزی دارند موظف اند که از آن اجتناب کنند، در غیر این صورت هیچ وظیفه ای ندارند.

از نظر اسلام همه چیز پاک است، مگر نجاسات یازده گانه (بول، مدفوع، خون، منی، مردار، شراب، آبجو، کافر، سگ، خوک، عرق شتر نجاست خوار ) و چیز هایی که انسان یقین کند که با رطوبت به یکی از این نجاسات ملاقات کرده و نجاست به آن منتقل شده است. بنابراین، تمام چیزهایی که ما علم و آگاهی از نجاست آنها نداریم و یا در نجاست آنها شک داریم و یا حتی ظن و گمان به نجاست آنها داریم، همگی پاک هستند و ما هیچ وظیفه ای نسبت به اجتناب از آنها نداریم.

اما یقین به نجس بودن چیزی از چه راهی ثابت می شود؟ در رساله های عملیه آمده است: "نجاست هر چیز از سه راه ثابت مى‏شود:

اوّل: آن که انسان یقین پیدا کند، ولى گمان حتّى گمان قوى کافى نیست، بنابراین غذا خوردن در بعضى از اماکن عمومى که گاه انسان گمان قوى به نجس بودن آنها دارد، جایز است، مگر آن که یقین به نجاست پیدا کند.

دوّم: آن که کسى که چیزى در اختیار اوست (مانند صاحب خانه و فروشنده و خدمتکار) بگوید که آن چیز نجس است.

سوّم: دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر (که از گفته اش اطمینان حاصل می شود) بگوید که آن چیز نجس است. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 85، مسأله 121)

اسلام و پیشوایان معصوم ما شدیدا با وسواس در طهارت و نجاست مخالف بوده و در گفتار و کردار خود با آن مبارزه کرده و فرموده اند: هر چیزى تا نجاستش محرز نشده پاک است. ( وسائل ‏الشیعة، ج 3 ، ص 467، (کُلُّ شَیْ‏ءٍ نَظِیف‏ حتّى تعلم انّه قذر))

براین اساس، ما نیز باید در همان حدی که به آن موظف هستیم مراعات کنیم. نه کمتر و نه بیشتر و باید تلاش کنیم در مسئله طهارت و نجاست دچار وسواس نشویم؛ زیرا وسوسه منجر به بیماری روانی می شود  و چه بسا در نهایت سر از بی دینی در  آورد.

فرآوری: آمنه اسفندیاری 

بخش احکام اسلامی تبیان


منبع: سایت اسلام کوئیست

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.