اگر آیه سجده دار به گوشتان رسید چه می کنید؟
قرآن انسان ها را اندرز مى دهد و گناه و صفات زشت را از قلب انسان مى شوید. این خواندن قرآن است كه نور هدایت را به دل ها مى تاباند، و این قرآن است كه نعمت هاى الهى را بر فرد و جامعه نازل مى گرداند.
حضرت على(علیه السلام) مى فرمایند: از قرآن براى بیمارى هاى خود شفا بطلبید و به آن براى حل مشكلاتتان یارى بجویید; به درستى كه در قرآن شفاى بزرگترین دردهاست. (نهج البلاغه، خطبه 176)
قرآن آخرین كتاب آسمانى و نسخه اى است براى درمان بیمارى هاى روحى، اجتماعى و اخلاقى; لذا باید علاوه بر خواندن، در آن تدبّر و اندیشه نیز كرد زیرا قرآن مردم را موظّف نموده كه در مورد حقانیت قرآن مطالعه و بررسى كنند و از تقلید و قضاوت هاى كوركورانه بپرهیزند. چرا که قرآن براى همه قابل درك و فهم است. (اَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرآنَ) آیا در (آیات و مفاهیم) قرآن نمى اندیشید. (نساء (4)، آیه 82)
در این قسمت از نوشتارمان چند پرسش و پاسخ درباره احکام قرآن را مطرح می کنیم:
سۆال: سوره های عزائم قرآن كدامند و چند آیه در قرآن وجود دارد كه سجده واجب دارند؟
جواب: چهار آیه در چهار سوره قرآن كه مشهور به عزائم هستند سجده واجب دارند. سوره فصلت آیه37، سوره نجم آیه 63، سوره سجده آیه 15، سوره علق آیه 19. موارد دیگری هم وجود دارد كه سجده آن مستحب است.
(تحریر الوسیله، ج1، ص177 م1)
سۆال: آیا برای بجا آوردن سجده واجب قرآن باید نیت كرد و رو به قبله آنرا بجا آورد؟
جواب: برای بجا آوردن سجده واجب قرآن لازم است نیت نموده سر را بر چیزی كه سجده بر آن صحیح است مثل مهر و سنگ و ... گذاشت ولی طهارت بدن و لباس و وضو داشتن و رو به قبله بودن شرط نیت و نیز برای خانم ها در این سجده رعایت حجاب در نماز لازم نیست. (تحریر الوسیله، ج1، ص178 م6)
سۆال: هنگامی كه شخصی از خیابان رد می شود و از بلندگو مسجد یا رادیو آیه سجده دار واجبی به گوشش برسد چه باید بكند؟
جواب: به نظر بسیاری از فقها در مورد سۆال بنابر احتیاط واجب باید سجده نماید البته لازم نیست سجده را در وسط خیابان انجام دهد بلكه در محلی كه مناسب است سجده را بجا می آورد. البته بعضی از فقها می فرمایند اگر از نوار آیه سجده شنیده شود سجده واجب نمی باشد. مطابق نظر مرجع تقلید خود عمل نمایید. (تحریر الوسیله ج1، ص177 م4)
سۆال: ذكر سجده آیه سجده دار چیست؟ زمان ادای سجده واجب حین آیه است یا بعد از آیه؟
جواب: پس از شنیدن آیه سجده باید به سجده رفت و هر ذكری بگوئید مانعی ندارد ولی ذكری كه بهتر است بگوید: لا اله الا الله حقاً حقاً لا اله الا الله ایمانأ و تصدیقاً لا اله الا الله عبودیهً و رّقاً سجدتُ لك یا ربّ تعبدأ ورقاً لا مستنكفاً و لا مستكبراً بل انا عبدٌ ذلیلٌ ضعیفٌ خائفٌ مستجیرٌ. پس از خواندن آیه سجده باید قرائت قرآن را قطع نمود و سجده را انجام داد و سپس به قرائت ادامه داد. (توضیح المسائل حضرت امام (ره)، م1099)
سۆال: اگر ترجمه آیات سجده دار را بخوانیم هم باید سجده نمود یا خیر؟
جواب: فقط زمانی كه متن عربی خوانده شود و یا شنیده شود سجده واجب است. (تحریر الوسیله،ج1، ص177 م4)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اندیشه قم ـ بخش استفتائات
کتاب: رمضان ماه خدا ـ حسنعلی و زین العابدین احمدی
